رئیس اداره برنامهریزی و ارزیابی مرکز آموزشهای غیرحضوری، با اشاره به اینکه یکی از آسیبهای مهم آموزش غیرحضوری، کاهش تحرک جسمی است، اظهار داشت: این مسأله در آموزش غیرحضوری حوزوی که با تعداد بالای واحدهای درسی مواجه است از اهمیت بیشتری برخوردار میشود و کمتوجهی به آن بهویژه برای خانمها میتواند مشکلات جسمی و بیماریهایی را در کوتاهمدت و درازمدت به همراه داشته باشد.
حجتالاسلام دکتر میثم حقگو یکی از ابعاد تربیت را تربیت بدنی یا جسمانی دانست و در معرفی این بعد تربیتی اظهار داشت: «تربیت جسمانی» عبارت است از امدادرسانی به متربیان برای دستیابی به رشد بدن، نشاط، شادابی جسمی، توانمندسازی آنان برای مقابله با بیماریها و دستیابی به سلامت بدنی و بهرهوری از اندامهای سالم و قوی، برای انجام کارها، با هدف رسیدن به اهداف متعالی روانی و معنوی. بر اساس این تعریف، مربیان و متربیان بایستی توجه کافی به این مقوله تربیتی داشته باشند؛ زیرا اگرچه سلامتی و ورزش، هدف نهایی نیست اما از مهمترین عوامل دستیابی به موفقیت در عرصههای مختلف زندگی انسان و از جمله اهداف والای زیست طلبگی بهشمار میرود؛ به بیان دیگر حفظ آمادگی و نشاط جسمانی اگرچه موضوعیت ندارد اما جنبه طریقیت آن مورد تأکید است.
حجتالاسلام حقگو گفت: امروزه اصطلاح «ارگونومی» به معنای تطبیق شرایط کار با ویژگیهای انسان، از جمله مباحث مهمی است که بهطور جدی در فرایندهای شغلی و تحصیلی مورد توجه قرار گرفته است و در این راستا آموزش و پیشگیری، از مهمترین راهکارها است. توجه به آموزههای ارگونومی در تحصیل غیرحضوری، باعث بهبود روشهای تحصیل و انطباق ابزارهای دیجیتال آموزشی با ویژگیهای جسمی و روانی دانشپژوه میشود.
وی عوارض مختلفی که ممکن است در اثر استفاده نامناسب از ابزارهای آموزش مجازی پدید آید را در موارد ذیل خلاصه نمود:
عوارض عمومی (خستگی، سردرد، سرگیجه و تهوع)،
عوارض روانی (تحریکپذیری، گوشهگیری و اضطراب)،
عوارض اجتماعی (دور شدن از خانواده و سایر افراد جامعه)،
عوارض بینایی (خستگی، سوزش چشم و تار شدن دید)
و عوارض بدنی (درد پشت و گردن، بیحسی یا احساس درد در اندامها).
حجتالاسلام حقگو در آسیبشناسی عوارض فوقالذکر بیان داشت: مشخص است که این قبیل عوارض، باعث افت کیفیت تحصیل و کاهش انگیزه میشود و رسیدن به اهداف بلند طلبگی را با چالش مواجه خواهد نمود. بنابراین کسب آگاهی و مهارت کافی در این زمینه از اهمیت شایان توجهی برخوردار است.
بنابراین وضعیت نشستن، صندلی یا نشیمنگاه مناسب، زاوبه و فاصله دید، نور محیط و ابزار، ابزارهای بهبود دهنده، فعالیتهای بدنی متناسب و استراحت منظم، از جمله موضوعات کلی است که طلاب محترم میبایست در مسیر نسبتاً طولانی و پرحجم تحصیل حوزوی به صورت علمی ـ کاربردی با آنها آشنا باشند.
رئیس اداره برنامهریزی و ارزیابی، برگزاری نشستهای علمی با حضور کارشناسان فن به منظور آموزش و تبیین اصول ارگونومیک را مفید دانست و گفت: در زمینه بهداشت محیط کار به این مسأله توجه خوبی شده و آثار اجمالی و تفصیلی مختلفی به رشته تحریر درآمده است؛ اما در عرصه تحصیلی، توجه به این موضوع در دو سال اخیر و بهدلیل شیوع بیماری کرونا و اجرای آموزشهای مجازی در مقاطع تحصیلی مختلف افزایش چشمگیری یافته است. با این حال، مراکزی همچون مرکز آموزشهای غیرحضوری که بهطور مستمر از این روش آموزشی استفاده میکند لازم است اهتمام بیشتری در آموزش و ترویج این قبیل توصیههای سلامتمحور داشته باشند.