با استعانت از خداوند متعال، دومین جلسه از سلسله نشست‌های «گفتگو با اساتید و صاحب نظران و انتقال تجربیات پژوهشی» با ارائه «حجت الإسلام و المسلمین صالح قنادی» به صورت برخط برگزار گردید.
در این نشست که به همت معاونت پژوهش مرکز آموزش‌های غیرحضوری برگزار شد، حجت الاسلام قنادی، مدیر گروه کارگروه علمی تفسیر و علوم قرآن مرکز آموزش‌های غیرحضوری، مقارنت برگزاری این نشست علمی ـ پژوهشی با دهه مبارک ولایت و امامت را موجب برکات علمی برای همه دانش آموختگان حوزه‌های علمیه و قرآن پژوهان برشمرد.
مؤلف و پژوهشگر برجسته تفسیر و علوم قرآنی، در ابتدا به اصل «معرفت، محبت، متابعت و معیت» در انجام امور اشاره نمود و اذعان داشت که در تجربیات پژوهشی نیز باید به چهار اصل مهم توجه کرد:
1.اصل رعایت نسبت‌ها و مناسبت‌ها: توجه به موقعیت زمانی و مکانی و انتظارات مخاطبان
2.اصل رعایت انسجام و رابطه منطقی مباحث
3.اصل زیبا گویی و درست گویی
4.اصل شفاف سازی و تأویل انتظارات مخاطبان (حضوری یا کاربران نوشتاری)
ایشان با اشاره به این مطلب که هدف انتقال تجربیات پژوهشی، گاهی انتقال تجربیات ساختاری و روشی و گاهی تجربیات محتوایی و علمی است، بیان داشت: رویکرد بحث این نشست علمی، انتقال تجربیات و مهارت‌های پژوهشی محتوایی است و لذا باید توجه نمود که در یک پژوهش چه نکاتی باید رعایت شود تا پژوهش انجام شده برای دیگران قابل استفاده باشد.
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین قنادی به منظور انتقال تجربیات ارزنده خود در عرصه پژوهش، بخشی از تجربیات شخصی خود در طول دوران تحصیل، تدریس و تحقیق را این‌چنین بیان نمود:
نکته‌ای که من به آن توجه داشتم اصل «تضلّع علمی، تخصص علمی و رعایت اولویت‌های علمی» بود. در سطح یک و دو و به نوعی در سطح سه ما دروس مختلف با سرفصل‌های متنوع اعم از فقه و اصول، تفسیر، تاریخ و کلام و ... را مطالعه می‌نماییم. خواندن این دروس از این جهت است که پایه‌های علمی و معلومات عمومی فرد تقویت شود. این همان «تضلّع علمی» است که من در اوایل جوانی و قبل از ورود به تحصیل طلبگی، یک دور قرآن، نهج البلاغه، نهج الفصاحه، صحیفه سجادیه و اصول کافی را با ترجمه و یک دوره تاریخ از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) تا امام عصر (عجل الله تعالی) را مطالعه و یادداشت برداری نمودم. داشتن این معلومات اولیه موجب می‌شود که سایر علوم بهتر فهمیده شوند و تشخیص دهیم که سخن یا نوشته‌ای مطابق با واقع و مورد قبول هست یا نه و این قدرت تشخیص است که ما را از دیدگاه‌های افراطی و انحرافی مصونیت می‌بخشد.
وی ابراز داشت: همانطور که بیان شد بعد از تظلّع علمی باید به «تخصص علمی» رسید. فلذا بعد از اتمام سطح دو باید در یک رشته خاص متمرکز شد. در این باره نیز شخص بنده از میان همه رشته‌ها رشته تفسیر و علوم قرآن را اولویت دادم؛ چرا که قرآن متنی است که جامع همه علوم است. پس ما باید اولویت علمی را بشناسیم. در شناختن اولویت علمی دانستن یک معیار لازم است. معیار این است که شرافت یک علم به شرافت موضوع، و شرافت موضوع به گستردگی حقایق، واقعیت‌ها و فایده‌مندی‌هایش بستگی دارد. .لذا علمی که فایده‌مندی‌هایش بیشتر است ارزش بیشتری دارد..
استاد قنادی تصریح نمود: در اولویت‌دهی باید به علاقه فرد هم توجه نمود تا طبق فرمایش شهید مرتضی مطهری که «نیازهای جامعه، واجب کفایی است»، جای سایر علوم در جامعه خالی نشود.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: بر ما لازم است از تجربیات پژوهشی، دیدگاه‌ها و اظهارات دانشمندان و صاحب نظران مختلف در عرصه علوم تجربی، انسانی و اسلامی بهره ببریم؛ لکن آنچه در این مسأله حائز اهمیت است این است که بدانیم قطعا بخشی از دیدگاه‌های این دانشمندان ـ هرچند مخالف و غیر مسلمان ـ واقعیت دارد؛ زیرا در غیر این صورت دیدگاه آن دانشمند نه قابل گفتن است و قابل پذیرش از جانب دیگران. پس ما باید در مواجهه با دیدگاه‌های مختلف خود را از استفاده از آن‌ها محروم نسازیم و مرعوب آن‌ها هم واقع نشویم. ما باید الگویی برای جمع اقوال داشته باشیم و هر آنچه را که موافق نص قطعی و یا موافق ظهور آموزه‌های دینی است را پذیرفته و مخالف‌ها را کنار گذاریم.
در پایان جناب استاد قنادی پس از جمع بندی سخنان خود، به‌کارگیری یک الگوی چهارگانه را برای هر پژوهشی لازم شمرد:
1. استفاده از دلایل حکمی و هستی شناسانه
2.به‌کارگیری دلایل وحیانی اعم از قرآنی و روایی
3.استناد به شواهد شهودی یا وجدانی
4.ارجاع به شواهد تاریخی و میدانی
علاقمندان می توانند جهت دسترسی به فایل ضبط شده نشست به «صفحه خانگی > جلسات توجیهی > جلسات توجیهی پژوهش > نشست های علمی» مراجعه نمایند.
