مجلس شورای اسلامی در جمهوری اسلامی ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است به نحوی که امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب با تعابیر گوناگونی مانند «عصاره فضایل ملت»، «در رأس امور»، «ویترین نظام اسلامی» و «ریل‌گذار حرکت دولت» از مجلس یاد کرده‌اند.
قانون اساسی نیز در فصل ششم از اصول ۶۲تا ۹۸به بیان جایگاه و وظایف مجلس شورای اسلامی پرداخته است که محور این وظایف حول قانونگذاری و نظارت است.
برخی از مهمترین وظایف مجلس شورای اسلامی که در قانون اساسی به آن اشاره شده به شرح ذیل است:
ـ مجلس شورای اسلامی در عموم مسایل در حدود مقرر در قانون اساسی می تواند قانون وضع کند. (اصل ۷۱قانون اساسی)
ـ عهدنامه ها ، مقاوله نامه ها، قراردادها و موافقت نامه های بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد. (اصل ۷۷قانون اساسی)
- گرفتن و دادن وام و یا کمک های بدون عوض داخلی و خارجی از طرف دولت باید با تصویب مجلس شورای اسلامی باشد. (اصل ۸۰قانون اساسی)
- هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسایل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر نماید. (اصل ۸۴قانون اساسی)
- نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رای خود کاملا آزادند و نمی توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهارکرده انده یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده اند تعقیب یا توقیف کرد. (اصل ۸۶قانون اساسی)
- رئیس جمهور برای هیات وزیران پس از تشکیل و پیش از هر اقدام دیگر باید از مجلس رای اعتماد بگیرد. (قسمتی از اصل ۸۷قانون اساسی)
- در هر مورد که حداقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور و یا هر یک از نمایندگان از وزیر مسئول، درباره یکی از وظایف آنان سؤال کنند، رئیس جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سؤال جواب دهد. (قسمتی از اصل ۸۸قانون اساسی)
- نمایندگان مجلس شورای اسلامی می توانند در مواردی که لازم می دانند هیات وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند، استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضای حداقل ده نفر از نمایندگان به مجلس تقدیم شود. (قسمتی از اصل ۸۹قانون اساسي)
-اگر مجلس به هیئت وزیران و یا وزیر مورد استیضاح رای اعتماد نداد هیئت وزیران یا وزیر مورد استیضاح عزل می شود. (قسمتی از اصل ۸۹قانون اساسی)
- در صورتی که حداقل یک سوم از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رئیس جمهور را در مقام اجرای وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور اجرایی کشور مورد استیضاح قرار دهند، رئیس جمهور باید ظرف مدت یک ماه پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و در خصوص مسایل مطرح شده توضیحات کافی بدهد. در صورتی که پس از بیانات نمایندگان مخالف و موافق و پاسخ رئیس جمهور، اکثریت دو سوم کل نمایندگان به عدم کفایت رئیس جمهور رای دادند مراتب جهت اجرای بند ۱۰اصل یکصدودهم به اطلاع مقام رهبری می‌رسد. (قسمتی از اصل ۸۹قانون اساسی)
- هر کس شکایتی از طرز کار مجلس یا قوه مجریه یا قضاییه داشته باشد، می تواند شکایت خود را کتبا به مجلس شورای اسلامی عرضه کند. مجلس موظف است به این شکایات رسیدگی کند و پاسخ کافی دهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه یا قوه قضاییه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی دهد و در مواردی که شکایت به قوه مجریه یا قوه قضاییه مربوط است رسیدگی و پاسخ کافی از آنها بخواهد و در مدت متناسب نتیجه را اعلام نماید و در موردی که مربوط به عموم باشد به اطلاع عامه برساند. (اصل ۹۰قانون اساسی)
مجموعه این وظایف نشان از جایگاه بالای مجلس در نظام جمهوری اسلامی دارد به نحوی که می‌توان گفت با وجود اینکه الگوی حکومتی نظام نیمه‌پارلمانی یا نیمه‌ریاستی است اما دولت کاملا در برابر مجلس پاسخگوست در حالی که مجلس چنین جایگاهی نسبت به دولت ندارد و لذا غلبه قدرت قانونی به طور نسبی از آن مجلس است.
اما مرور بیانات امام(ره) و مقام معظم رهبری درباره اهمیت مجلس شورای اسلامی می‌تواند شاخص‌های مجلس در تراز یک حکومت اسلامی را تبیین کند.
بخشی از مهمترین بیانات امام(ره) درباره مجلس شورای اسلامی، اولویت‌های نمایندگان و نوع ارتباط آن با مردم بدین شرح است:
ـ طرح‌ها و پیشنهادهایى که مربوط به عمران و رفاه حال ملت خصوصاً مستضعفین است انقلابى و با سرعت تصویب کنید، و از نکته سنجی‌ها و تغییر عبارات غیر لازم که موجب تعویق امر است اجتناب کنید، و از وزارتخانه‌ها و مأموران اجرا بخواهید که از کاغذ بازی‌ها و غلط کاری‌هاى زمان طاغوت اجتناب کنند و رفاه ملت مظلوم و عقب افتادگی‌هاى آنها را به طور ضربتى تحصیل و ترمیم کنند. (صحیفه امام ، ج ۱۲، ص ۳۶۴)
ـ اگر خدای نخواسته، انحرافی در مجلس پیدا بشود، چون منعکس میشود به همه جا، ممکن است که انحراف در سطح گسترده‌ای پیدا بشود و مسئولیت بزرگ باشد.چنانچه انحرافاتی را شما به واسطه اعمال و افعالتان از ملت سلب کنید، اجر بسیار بزرگی را دارید، اجر انبیا را دارید. از الآن بنای بر این نگذارید که ما یک جبهه کذا و یک جبهه کذا، از اول بنای مبارزه باشد، مبارزه نیست، مباحثه است، مباحثه، مباحثه نرم اسلامی. (صحیفه امام ، جلد ۱۲، ص۳۴۶)
ـ از نمایندگان متوقع است که مراعات آداب اسلامی در محاورات بشود؛ و انگیزه آن یافتن حق و راه حل باشد و این امور در محیط دوستی و صفا چون بحثهای علمی در محیط مدارس فقاهتی که مقصود، یافتن واقعیت نه تحمیل عقیده است، آقایان را بهتر و آسان‌تر به حقیقت می‌رساند و مجادلات با حال غضب و عصبانیت انسان را از واقع دور میکند و چون مقصود از بحث‌ها یافتن طریق هرچه بهتر برای خدمت به اسلام و کشور و ملت است و از عبادات و مقربات الهی محسوب است، حقاً لازم است از آنچه مخالف رضای خداوند متعال است اجتناب شود و محیط مجلس طوری باشد که علاوه بر یافتن راه صحیح برای شنوندگان، آموزنده اخلاق اسلامی و آداب انسانی باشد، که این خود یک عبادت دیگر است
...و اگر خدای نخواسته در این محیط مقدس مقصود کسی اعمال غرض و تحمیل عقیده و احیاناً تسویه حساب باشد که قهراً به هتک یک مسلمان و رد و بدل الفاظ غیر مناسب منجر میشود علاوه بر آنکه از مسیر حق دور میشود و برخلاف آنچه وظیفه وکیل است می‌باشد گاهی اشاعه فحشا در یک محیط بسیار وسیع است که معصیتی عظیم است. اینجانب امیدوارم خداوند توفیق دهد که همان سان که جوانهای عزیز رزمنده، سنگر‌ها را به مسجد و معبد تبدیل کردند، حضرات وکلا، مجلس را معبدی کنند منزه از اعمال و اقوال زمان طاغوت، تا مجلسی نمونه شود؛ باشد که مجالس دیگر کشورهای اسلامی از آن تبعیت کنند. (صحیفه امام ، ج ۱۸، ص: ۴۶۵)
ـمجلس شورای اسلامی مجلس مشورت است، مجلسی است که باید متفکرین، آقایان، مسائلی که مایحتاج ملت است و کشور است در میان بگذارند و با هم مشورت کنند. مباحثه کنند فقط آن چیزهایی که مربوط به ملت است و به اسلام.مجلس شورای اسلامی که شما آقایان وکیل هستید از طرف ملت برای خدمت در آن بنگاه، باید آنکه دلخواه ملت است در آنجا طرح بشود. و آنچه دلخواه اسلام است بحث و مشورت بشود و به ترتیبی که مقرر است تصویب بشود و همه چیزش اسلامی باشد.
اغراض شخصیه را باید همه ما کنار بگذاریم. فرضاً که من با شما خدای نخواسته، یک حساب و خرده دارم، این در مجلس نباید، در مجلسی که مجلس اسلامی است نباید این خرده حساب‌ها را آنجا به آن رسید. مجلس شورای اسلامی در یک محفظه سربسته نیست که اگر خدای نخواسته انحرافی در آن پیدا شد همان اجزای خود مجلس بفه‌مند، این سرباز است و رادیو و تلویزیون این را منتشر میکند، همه ایران می‌بینند و می‌شنوند، و خارج از ایران هم تا آنجایی که موج اینها می‌رود، آنها هم می‌شنوند و می‌فه‌مند که چه شده است. اگر بنا باشد که خدای نخواسته از اول صف آرایی بشود برای جنگ اعصاب، و آن مجالسی که درزمان طاغوت بود، آن مجالس، باز محتوایش تکرار بشود، این مجلس اسلامی نیست، و آقایان به وظیفه شرعی و الهی خودشان عمل نکرده‌اند. (صحیفه امام ، ج ۱۲، ص: ۳۴۵)
ـ امید آن است که رسیدگی به حال مستضعفین و مستمندان کشور که قسمت اعظم ملت مظلوم را در بر می‌گیرد در رأس برنامه‌ها قرار گیرد، و در نخستین مجلس شورای اسلامی طرح‌هایی جدی در رفاه حال این طبقه محروم داده شود. (صحیفه امام ، ج ۱۲، ص: ۳۶۲)
ـ میدانید و می‌دانیم که مجلس شورای اسلامی دارای وظایف بزرگ و ظریف می‌باشد؛ چرا که در کشوری که مردم برای اسلام و حکومت اسلامی و اجرای قوانین نورانی قرآن کریم و قطع ظلم و ستم به هر نحو و از هر نوع باشد قیام کرده‌اند و شما را به مجلس فرستاده‌اند، مجلسی که منعکس کننده اقوال و احوال و طرز روحیه و افکارتان است و از آنجا که همه اینها به صورتی وسیع در سراسر کشور و نیز در بسیاری از کشورهایی که موج رادیو – تلویزیون به آنجا می‌رسد و گاهی در تمام دنیا به واسطه رسانه‌های گروهی جهان منتشر میشود، لازم دانستم به حکم وظیفه و اخوت اسلامی به بعضی از آنها اشاره کنم. و این اموری است که اسلام و اخلاق اسلامی و ارزشهای انسانی و ملتهای متعهد اسلام از آنان خصوصاً و از همگان عموماً توقع دارند. (صحیفه امام ، ج ۱۸، ص: ۴۶۵)
ـ من هیچ تردیدی ندارم و در این معنا هم که مجلس در رأس همه ارگان‌ها واقع است و مجلس، ملت است که متبلور شده است و تحقق پیدا کرده است در یک جای محدود، این هم بی‌اشکال است. (صحیفه امام ، ج ۱۷، ص: ۲۴۶)
ـ مجلس یک معلم باشد از برای همه کشور، و برای مجلس‌های بعد و نسلهای آینده، که کیفیت مشاوره وکلا باید این نحو باشد. (صحیفه امام ، ج ۱۴، ص: ۳۶۵)
ـ و من تکرار می‌کنم مجلس بالا‌ترین مقام است در این مملکت.مجلس اگر رأی داد و شورای نگهبان هم آن رأی را پذیرفت، هیچ کس حق ندارد یک کلمه راجع به این بگوید. من نمی‌گویم رأی خودش را نگوید؛ بگوید؛ رأی خودش را بگوید؛ اما اگر بخواهد فساد کند، به مردم بگوید که این شورای نگهبان کذا و این مجلس کذا، این فساد است، و مفسد است یک همچو آدمی، تحت تعقیب مفسد فی الارض باید قرار بگیرد.
این مجلس ما حصل خون یک جمعیتی است که وفادار به اسلام بودند؛ و این مجلس عصاره زحمتهای طاقت فرسای این ملت مسلمان بوده است؛ این مجلس فراهم آمده از «الله اکبر»های مردم است؛ اگر بنا باشد که این مجلس فراهم آمده از «الله اکبر» مردم قدمی برخلاف اسلام بگذارد، این مجلس مجلسی خواهد بود که برخلاف مسیر مسلمین عمل کرده. با تمام قدرت، بدون اینکه ملاحظه از احدی و از مقامی بشود، مجلس باید مسائل را طرح بکند. و رد و بدل و انتقاد صحیح، بدون جار و جنجال، بدون هیاهو، مسائل را بگویند. کسی که مخالف است مخالفت خودش را بدون هیاهو بگوید. آنکه موافق است موافقت خودش را بدون جار و جنجال بگوید. و بعد هم رأی بگیرند.وقتی رأی گرفتند، اگر اکثریت رأی داد، و بعد هم برده شد پیش شورای نگهبان و آنها هم صحیح دانستند این رأی را، مخالف اسلام ندانستند و مخالف قانون اساسی ندانستند، اگر بعد‌ها بخواهند شیطنت بکنند، این شیطنت‌ها از مبادی غضب، از مبادی فاسد، بیرون می‌آید. باید سرتسلیم به مجلس، یعنی سر تسلیم به اسلام وقتی مخالف اسلام نیست، سر تسلیم به اسلام فرود آورد. روشهای غیر اسلامی را، اگر هم در باطن– خدای نخواسته – دارند، نباید دیگر اظهار بکنند و نباید اذهان مردم را نسبت به مجلس مشوش کنند. این یک مسئله‌ای است اساسی، و باید همه توجه داشته باشند. به مجرد اینکه یک مطلبی برخلاف رأی یک نفر است، نباید بگوید مجلس درست نیست. این خودش را اصلاح کند. این خودش درست نیست. نباید بگوید شورای نگهبان درست نیست. این خودش درست نیست. باید خودش را اصلاح بکند. و این گرفتاری هست برای ملت ما.
ـ و من امیدوارم که مجلس یک مجلس اسلامی، مجلس عبادت باشد؛ نه مجلسی که – خدای نخواسته – معصیت در آن واقع بشود و به دیگران اهانت کنند؛ به کسی بد بگویند. اینها خلاف اسلام است. و نباید بشود. (صحیفه امام ، ج ۱۴، ص: ۳۷۱)
ـ مجلس خانه همه مردم و امید مستضعفین است، در شرایط کنونی نباید کسی انتظار داشته باشد که حتماً نمایندگان باید از گروه و صنف خاصی باشند. باید توجه داشت که هنوز خیلی از مسائل وجود دارد که به نفع محرومین باید حل و فصل شود. و تمیز بین کسانی که در تفکر خود خدمت به اسلام و محرومان را اصل قرار داده‌اند، با دیگران کار مشکلی نیست. (صحیفه امام ، ج ۲۱، ص: ۱۱)
ـ اگر در یک ملتی اختلاف سلیقه نباشد، این ناقص است. اگر در یک مجلسی اختلاف نباشد، این مجلس ناقصی است. اختلاف باید باشد، اختلاف سلیقه، اختلاف رأی، مباحثه، جار و جنجال اینها باید باشد، لکن نتیجه این نباشد که ما دو دسته، بشویم دشمن هم. باید دو دسته باشیم در عین حالی که اختلاف داریم، دوست هم باشیم. (صحیفه امام ، ج ۲۱، ص: ۴۷)
از مجموعه این بیانات می‌توان دریافت که مجلس در تراز انقلاب اسلامی در نگاه امام(ره) مجلسی است که در آن مسائل و مشکلات مستضعفان و طبقات ضعیف جامعه در اولویت است و نمایندگانی باید انتخاب شوند که محور فعالیت‌ها و اقدامات‌شان حول حل مشکلات محرومان جامعه است.
همچنین امام خمینی(ره) مجلس را در رأس همه ارگان‌ها و نهادها دانسته و این به واسطه مجموعه وظایفی است که در قانون اساسی برای آن درنظرگرفته شده است و لذا این در رأس بودن ایجاب میکند که مباحثات مجلس تخصصی و کارشناسی باشد نه از غرض‌رزی و سیاسی‌کاری. در واقع امام(ره) وجود اختلاف نظر و سلیقه میان نمایندگان را می‌پذیرند و آن را لازم می‌دانند اما در عین حال مخالف دوقطبی شدن مجلس به دوست و دشمن براساس این اختلافات هستند.
از سوی دیگر امام(ره) برای مجلس یک جایگاه معلمی قائل هستند و لذا ضروری است که گفت‌وگوها و مباحثات نمایندگان اولا اخلاق‌مدارانه و ثانیا عالمانه باشد و از این جهت است که اولویت یافتن منافع منطقه‌ای و محلی بر منافع ملی در نطق‌ها و طرح‌های نمایندگان، مجلس را از جایگاه اصلی خود دور کرده و باعث میشود نمایندگان برای کسب رأی از مردم حوزه انتخابیه خود هم اخلاق و هم منطق و استدلال علمی را زیرپا گذاشته و در جهت تصویب یک طرح اصرار و پافشاری کنند.
بنابراین با رعایت همه این مسائل از سوی نمایندگان است که مجلس شورای اسلامی می‌تواند در تراز مجلس یک حکومت اسلامی قرار گرفته و به الگوی سایر مجالس در جهان اسلام تبدیل شود.
رهبر معظم انقلاب نیز در دوران زعامت و رهبری انقلاب بارها و بارها بر نقش حساس مجلس در پیشبرد امور کشور تصریح کرده که بخشی از مهمترین بیانات ایشان در این رابطه به شرح ذیل است:
ـ مجلس، مهم ترین مظهر مردم سالاری دینی است؛ بنابراین از جایگاه خودتان غفلت نکنید.توجه داشته باشید اینجا کجاست و مجلس شورای اسلامی یعنی چه؟ اهمیت تصمیم و موضع گیری را در این مجلس مورد غفلت قرار ندهید. اینجا مرکز و قله و به تعبیری ویترین مجموعه نظام اسلامی است که جلوی چشم قرار دارد. (بیانات در دیدار نمایندگان مجلس، ۲۷خرداد ۱۳۸۳)
ـ بر اثر همین قدرت و استقامت در راه و به خاطر حفظ جایگاه قانونی بالایی که در قانون اساسی به این دستگاه عظیم و حساس داده شده، امروز مجلس شورای اسلامی در جهان از حیثیت بالایی برخوردار است و فقط به عنوان یک دستگاه قانون گذاری در کشور ما شناخته نمی شود؛ بلکه دستگاهی است که در سیاست های کشور و جهان هم سهم مؤثری دارد و این نقش بایستی به طور کامل حفظ شود. ( ۲۴خرداد ۱۳۶۸)
ـ مطمئناً مجلس شورای اسلامی، آن رکن رکینی است که موضع گیری و تصمیم و حرکت صحیح و جهت دار و مدبرانه او، نقش عمده ای در تداوم راه انقلاب و امام خواهد داشت. هرکسی و هر دستگاهی، در این تکلیف بزرگ و عمومی نقش دارد؛ ولی نقش شما تعیین کننده تر است و لذا تکلیف شما هم سنگین تر است. (همان)
ـ مجلس بسیار مهم است و قشرهای مختلف مردم کوشش کنند که امر انتخابات و مجلس را همیشه مهم بشمارند. مجلس مطلوب، خانه ملت، تجلی گاه عزت اسلامی و ملی، تأمین کننده منافع عمومی، حافظ امنیت کشور و سد مستحکمی در برابر تعرض و طمع ورزی های دشمن است.قانون گذاری برای هر کشور و ملتی فی نفسه مهم است؛ اما برای کشوری همچون ایران و ملت بزرگی نظیر ملت ایران که راه نوینی را در مقابل بشر گشوده است، از اهمیتی بسیار فراوان تر برخوردار می شود. من مطمئنم که این انتخابات برای ملت های دیگر هم یک نشانه ای است برای همین هم است که دستگاههای خبیث استکبار از آمریکا و انگلیس و صهیونیست ها و دیگران دارند مرتباً تلاش می کنند که این انتخابت را یک جوری خراب کنند، مخدوش کنند. کشورهای دیگر نگاه می کنند ببینند این پیشکسوت انتخاباتی و انقلابی –کخ ملت ایران است- چه کار خواهد کرد...استکبار دوست دارد که انتخابات در کشور ما آنچنان بشود که ملت ها را مأیوس کند. (بیانات در دیدار مردم قم، ۱۹دی ۱۳۹۰)
ـ مجلس باید مظهر عزّت ملّی و مظهر اقتدار و استحکام نظام باشد؛ مجلس این است؛ چرا؟ برای خاطر اینکه مجلس، منتخب عموم مردم کشور در جاهای مختلف است که با یک انگیزه‌ای آمده‌اند این شخص را -این برادر را، این خواهر را- انتخاب کرده‌اند. و امام فرمودند که مجلس، عصاره‌ی فضایل ملّت است؛ این نکته، نکته‌ی مهمّی است؛ توجّه کنید: عصاره‌ی فضایل، نه عصاره‌ی همه‌ی خصلتها! بعضی از خصلتها جزو فضایل نیست. مجلس بایستی عصاره‌ی فضایل ملّت باشد.فضایل این ملّت هم خیلی زیاد است. مجلس نباید نماد تردید باشد، نماد خودکم‌بینی باشد؛ نباید نماد یأس و نومیدی یا نماد عدم اعتنا و عدم مبالات به مسائل کشور باشد. نباید مجلس نشان بدهد که نگاهش به ظرفیّتها و توانایی‌های ملّی، نگاه مأیوسانه است؛ این فضایل ملّت که باید اینجا عصاره‌ی آنها جمع بشود، این چیزها است. (بیانات در دیدار نمایندگان مجلس، ۳۰خرداد ۱۳۹۷)
ـ قانون باید در پی حلّ مشکلات مردم باشد؛ اولویّتهای داخلی را باید رعایت کند؛ در درجه‌ی اوّل درصدد رفع مشکل مردم ضعیف و طبقات ضعیف باشد. در کشور طبقاتی هستند که ضعیفند یا متوسّطینند یا زیر حدّ توسّطند؛ قانون بیشتر باید متوجّه رفع مشکل اینها باشد.البتّه قانون برای همه است و خیرِ همه‌ی طبقاتِ کشور را میخواهد -فرقی نمی‌کند- امّا این در اولویّت است، چون مسئله‌ی طبقات ضعیف، مشکلات فعلی زندگی است؛ [قانون] درصدد برطرف کردن این مشکلات باشد. عمده این است که قانون نباید آلت دست صاحبانِ زَر و زور باشد؛ این مهم است؛ آلت دست آنها نباشد.(همان)
ـ رفتار نمایندگان مجلس باید رفتار انقلابی باشد؛ برخورد باید برخورد انقلابی باشد. شما در سوگندی هم که یاد کردید، این سوگند را یاد کردید که انقلاب، نتایج انقلاب، فراورده‌های انقلاب و فراورده‌های نظام جمهوری اسلامی را حفظ کنید؛ چطور ممکن است؟ بدون انقلابی بودن که نمیشود حفظ کرد. رفتار، باید رفتار انقلابی باشد؛ رفتار انقلابی به معنای رفتار غیرمدبّرانه نیست، به‌معنای رفتار عاقلانه و مدبّرانه و مجاهدانه است؛ حرکت جهادی. اینکه ما به مدیران مرتّب توصیه میکنیم «مدیریّت جهادی»، این در مورد مجلس، رفتار جهادی است، سخن گفتن جهادی است، اقدام کردن مجاهدانه و جهادی است، انقلابیگری است. روحیه‌ی ایمان و انگیزه‌ی انقلابی باید بر همه‌ی کارهای نماینده‌ی محترم مجلس حاکم باشد. نگهبانی از دستاوردهای انقلاب و مبانی نظام، جزو سوگند نمایندگی شما است که اگر این انجام نگیرد، حضور نماینده، هم از لحاظ قانونی اشکال پیدا میکند، هم از لحاظ شرعی اشکال پیدا میکند. اگر چنانچه دستاوردهای انقلاب مراعات نشود و دستاوردهای نظام مورد توجّه قرار نگیرد، این، هم از لحاظ قانون اساسی، هم از لحاظ شرع دچار مشکل میشود.(همان)
ـ شما موقعیّت خوبی گیرتان آمده؛ چهار سال در مجلس شورای اسلامی، جایی که اداره‌ی کشور و قانونگذاری کشور آنجا است. اهمّیّت این قانونگذاری خیلی زیاد است؛ این واقعاً همانطور که بارها عرض کرده‌ایم، ریل‌گذاری است. شما حرکت دولت را اوّلاً ریل‌گذاری میکنید، بعد با اختیاراتی که قانون اساسی به شما داده -که ازجمله‌اش تحقیق و تفحّص است که در قانون اساسی تصریح شده- میتوانید تضمین کنید که این حرکت انجام بگیرد. صِرف توصیه نیست؛ برطبق قانون میتوانید دنبال کنید، تحقیق کنید، تفحّص کنید؛ هیچ منافاتی هم با همکاری با دولت ندارد.اعتقاد بنده این است و همیشه عقیده‌ام در همه‌ی دولتها این بوده که مجلس باید با دولت همکاری کند؛ امّا این همکاری به‌معنای گذشت از حقوق مجلس نیست؛ بایستی حقّتان را استیفاء کنید؛ تحقیق کنید، تفحّص کنید، مؤاخذه کنید که چرا نشد، چرا کم شد، چرا جور دیگر شد. این یک فرصت بسیار مهمّی است؛ این را قدر بدانید. (بیانات در دیدار نمایندگان مجلس، ۱۶خرداد ۱۳۹۵)
ـ مجلس در رأس امور تعارف نیست که بخواهیم تعارف بکنیم؛ نه واقعاً باید مجلس در رأس امور باشد؛ یعنی تصمیم بگیرد و آن تصمیم اجرائی بشود.البتّه من این را به شما عرض بکنم که در دولتهای مختلف -هم این دولت کنونی، هم دولت قبلی، هم دولتهای قبلی؛ همه‌شان از بعد از رحلت امام؛ و در زمان امام، دولت خود بنده- اتّفاق می‌افتاد یک جاهایی، در یک تنگناهایی گیر میکردیم و الان دولتها گیر میکنند که از اختیارات ولیّ‌فقیه استفاده میکنند؛ این هست، امّا در همانها هم بنده مکرّراً در نظر داشتم مراقبت بکنم تا آنجایی که ممکن است به مصوّبه‌ی مجلس خدشه وارد نشود. (همان)
ـ یک مسئله در مورد قانون این است که مصالح ملّی را مقدّم بداریم بر مسائل منطقه‌ای.البتّه شماها که از مناطق مختلف کشور آمده‌اید، خب مردم از شما توقّعاتی دارند، انتظاراتی دارند؛ انتظارات به‌طور کامل قابل قبول نیست، تاحدودی قابل قبول است، امّا اینکه حالا تصوّر کنند که شما که از آنجا آمدید، راهشان، آبشان، برقشان، بودجه‌ی دولتی‌شان، همه چیزشان حل خواهد شد، نه، خب اینکه امکان ندارد. شما قهراً خودتان را موظّف میدانید مقداری به خواسته‌ها و توقّعات مردم منطقه توجّه کنید. خب، تاحدودی اشکال ندارد منتها تا آنجایی که معارض با مصالح ملّی نباشد؛ گاهی اوقات با مصالح ملّی [معارض است]. (همان)
همانطور که مشاهده شد رهبر معظم انقلاب همان خط سیر و نگاه امام(ره) را درباره جایگاه مجلس دنبال میکنند و معرفی آن به منزله مظهر مردم‌سالاری دینی، توجه به وضعیت مستضعفان، اولویت نگاه ملی بر نگاه منطقه‌ای و محلی، تأکید بر جایگاه مجلس به منزله ریل‌گذار حرکت دولت، انقلابی، سد محکم در برابر طمع‌ورزی دشمن، حافظ دستاوردهای انقلاب و مظهر عزت ملی بودن از جمله تأکیدات ایشان در این باره است.
خبرگزاري بين المللي قرآن
